Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού (school bullying) παρουσιάζει μια ανησυχητικά αυξανόμενη συχνότητα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και τείνει να εξελιχθεί σε “μάστιγα”.
Ως κοινωνικό φαινόμενο υπήρχε από την αρχή της μαζικής εκπαίδευσης, αλλά ειδικά από το 2012 και μετά, συναντάμε όλο και περισσότερους γονείς που μας αποκαλύπτουν ότι το παιδί τους εμπλέκεται συστηματικά σε καταστάσεις σχολικού εκφοβισμού, είτε ως θύμα, είτε ως θύτης (bully).
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Παρατηρητηρίου κατά της Βίας του υπουργείου Παιδείας, τρεις στους δέκα μαθητές έχουν πέσει θύματα βίας ή έχουν ασκήσει βία.
Δυστυχώς, εκτός από τις καταγεγραμμένες περιπτώσεις, υπάρχει στατιστικά και ένα ποσοστό (10%-15%) περιπτώσεων όπου το φαινόμενο αποσιωπείται τόσο από τους εμπλεκόμενους, όσο και από μάρτυρες, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζει κάτι ο κηδεμόνας του παιδιού, ο δάσκαλος ή άλλος αρμόδιος ενήλικας.
Πως καταλαβαίνω αν το παιδί μου είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού;
Γενικότερα τα θύματα εκφοβισμού, όχι μόνο του σχολικού, εκτός από διαταραχές συμπεριφοράς, αρκετά συχνά παρουσιάζουν επιπλέον ψυχολογικά και ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως: πονοκεφάλους, κοιλιακά άλγη, ενούρηση, διαταραχές ύπνου, άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση, φοβίες, δε μπορούν να μείνουν μόνα και δε μπορούν να κοιτάξουν το συνομιλητή στα μάτια.
Αν το παιδί σας επιπλέον, αρνείται να πάει στο σχολείο, ή είναι άκεφο, θλιμμένο, σιωπηλό κι απόμακρο, ή παρουσιάζει τελείως διαφορετική συμπεριφορά από εκείνη που γνωρίζατε μέχρι σήμερα και αδυνατεί να επικοινωνήσει με το περιβάλλον του, τότε, είναι πολύ πιθανό να έχει πέσει θύμα bullying. Σε αυτή την περίπτωση προσπαθήστε να κουβεντιάσετε ήρεμα μαζί του και κάντε το να σας εμπιστευτεί και να σας αποκαλύψει αν όντως είχε κάποια εμπειρία σχολικού εκφοβισμού.
Τι κάνω σε αυτήν την περίπτωση;
Είτε σας το επιβεβαιώσει, είτε σας το αναφέρει από μόνο του, καταγράψτε προσεκτικά ότι σας είπε και ιδιαίτερα για το ποιοι εμπλέκονται στο συμβάν, πόσες φορές συνέβη, πού και τί ακριβώς συνέβη. Ενθαρρύνετε το παιδί σας ότι έκανε καλά που σας εκμυστηρεύτηκε το περιστατικό και διαβεβαιώστε το ότι δεν φταίει αυτό για το συμβάν και ότι κανείς και για κανένα λόγο δεν πρέπει να υφίσταται συμπεριφορές εκφοβισμού.
Μην το ενθαρρύνετε σε καμιά περίπτωση να εκδικηθεί και εξηγείστε του πως οτιδήποτε υποπέσει στην αντίληψή του στο μέλλον θα πρέπει να το αναφέρει αμέσως στο δάσκαλο. Κλείστε ραντεβού με το δάσκαλο του παιδιού σας και εξηγείστε του αναλυτικά το πρόβλημα.
Όταν κουβεντιάζετε με το δάσκαλο προσπαθήστε να παραμείνετε ήρεμοι και να έχετε κατά νου ότι ο δάσκαλος μπορεί να μην γνωρίζει καθόλου το περιστατικό, ή να έχει ακούσει αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις γι’ αυτό. Να είστε όσο ποιο σαφής γίνεται για το συμβάν που σας περίγραψε το παιδί σας και να δώσετε ημερομηνίες, τόπο και ονόματα άλλων παιδιών που εμπλέκονται. Σημειώστε τις τυχόν ενέργειες που θα κάνει το σχολείο και ρωτήστε αν και πώς μπορείτε να βοηθήσετε εσείς.
Να είστε σε συνεχή επικοινωνία με το σχολείο και να ενημερώνετε σε τακτά διαστήματα το δάσκαλο αν υπάρχει βελτίωση ή αν συνεχίζονται τα προβλήματα. Σε περίπτωση που δεν είστε ικανοποιημένοι από την πολιτική του σχολείου σχετικά με το χειρισμό θεμάτων bullying, συζητήστε το πρόβλημα με άλλους γονείς και με το σύλλογο γονέων. Κλείστε ραντεβού με το διευθυντή και μιλήσετε διεξοδικά για το συμβάν. Αν δεν σας βοηθήσει απευθυνθείτε στους ανώτερούς του.
